İlk Türk Devletlerinde Din ve Ekonomik Hayat

DİN VE İNANIŞ: 

      İslam öncesi Türklerin din ve inanışlarını şu 4 grupta toplayabiliriz:

        1- Tabiat Kuvvetlerine İnanma: Dağ,ağaç, göl, kaya gibi varlıkların gizi güçlere sahip olduklarına

             inanırlardı.

        2- Atalar Kültü: Ölmüş büyüklere ve atalara ait hatıralar kutsal sayılır ve saygı gösterilirdi.

        3- Şamanizm: Kam veya Şaman adı verilen kişilerin, kötü veya iyi ruhlarla temas sağladıklarını

            inanılarak, bunların büyücülük ve sihir özelliklerine başvururlardı.  Şaman inançları

            Anadolu'da hala varlığını sürdürmektedir. Örneğin; Gelinlerin üzerine buğday veya para

           atmak, Eşikten atlamanın uğursuz kabul edilmesi, kurşun dökmek gibi...

       4- Göktanrı Dini: Türklerin İslamiyetten önceki dini Göktanrı diniydi. Bu dine göre Türkler;

           * Tek bir Tanrının evreni yarattığına ve gökte oturduğuna inanıyorlardı.

           * Öldükten sonra dirileceklerine inandıklarından, ölülerini atı,eşyaları ve silahıyla birlikte

             gömüyorlardı.

           * Cennet'e UÇMAĞ, cehenneme ise TAMU diyorlardı.

           * Mezarlara ölünün,sağlığında öldürdüğü düşman sayısı kadar BALBAL adı verilen küçük heykeller

             dikerlerdi. İnanışa göre, yeniden dirilecek kişi atıyla cennete gidecek, ve öldürdüğü

             düşmanlar sonraki yaşamında ona hizmet edeceklerdir.

          * Ölüleri içöin YOĞ adı verilen cenaze törenleri yapar, ve ardından yas tutarlardı.

    Türkler arasında ayrıca Maniheizm(Mani dini), Budizm, Musevilik, Hırıstiyanlık gibi dinlerde

  yayılmıştı.

6)- EKONOMİK HAYAT: 

   Göçebe bir hayat yaşayan Türkler belirli iki merkez arasında (yaylak-kışlak)

   hayatlarını sürdürürlerdi.

    * Hayvancılık temel geçim kaynağıydı. Koyun, keçi, at en çok beslenen hayvanlardı. Bunun dışında

      sığır, katır ve deve de yetiştirilirdi. Beslenme ve giyimde hayvan ürünlerinden yararlanır ve

      bunları satarak geçimlerini sağlarlardı.

    * Tarım da gelişmişti. Arpa, buğday, darı gibi tahılları yetiştiriyorlardı.

    * Savaşlarda elde edilen ganimetler ve devletlerden alınan vergiler gelir kaynaklarıydı.

    * Ticaret önemli bir gelir kaynağıydı. Türk ülkeleri İPEK YOLU üzerindeydi.

            NOT: Çin-Türk mücadelesinin temel nedeni İpek  Yoluna hakim olmaktı. 

     * Ayrıca Hazar ve Bulgar ülkelerinden başlayıp, Ural, Sibirya ve Altaylar üzerinden Çin'e giden yola

        KÜRK YOLU deniliyordu. Türkler bu yolun üzerinde de olduklarından sanar, samur, kunduz, vaşak gibi

        av hayvanlarının kürklerinin ticaretini yapıyorlardı.